-
1 power-line bug
Безопасность: сетевая закладка, электросетевая закладка -
2 power-line bug
устройство подслушивания, подключаемое к электропроводкеАнгло-русский словарь по компьютерной безопасности > power-line bug
-
3 bug
2) подслушивать с помощью (специального) устройства подслушивания3) сверхминиатюрное устройство подслушивания, закладное устройство подслушивания, "закладка"4) ошибка (в программе или устройстве)- bug- body bug- dead bug- live bug- room bug- wireless bug -
4 disturbance
- расстройство
- разрыв (геол.)
- помехи
- помеха
- ошибка
- неисправность
- нарушение стационарного режима
- нарушение нормальной работы
- нарушение в питающей сети переменного тока
- дислокация (геол.)
- возмущение
- аварийное нарушение
возмущение
Воздействие извне на любой элемент (подсистему) системы управления, включая объект управления, затрудняющее, как правило, достижение цели управления.
[Сборник рекомендуемых терминов. Выпуск 107. Теория управления.
Академия наук СССР. Комитет научно-технической терминологии. 1984 г.]
возмущение
Нарушение (обычно внезапное) режима объекта, вызванное отказами, отключениями отдельных элементов и т.п., приводящее к аварийному режиму его работы
[ОАО РАО "ЕЭС России" СТО 17330282.27.010.001-2008]
Тематики
- автоматизация, основные понятия
- электротехника, основные понятия
EN
дислокация (геол.)
—
[ http://slovarionline.ru/anglo_russkiy_slovar_neftegazovoy_promyishlennosti/]Тематики
EN
нарушение в питающей сети переменного тока
Любое изменение питания электрической энергией, которое может вызвать неправильные условия эксплуатации нагрузки.1)
[ ГОСТ 27699-88]
В МЭК 62040-3 определено 10 нарушений в питающей сети:
- Перерыв электропитания ( power outage) более 10 мс,
- Колебания напряжения ( voltage fluctuations) менее 16 мс,
- Voltage transients (4.16ms),
- Пониженное напряжение ( under-voltage) постоянно,
- Перенапряжение ( over-voltage) постоянно,
- Lightning effects (sporadic <1ms),
- Импульсные перенапряжения (voltage surges) менее 4 мс,
- Нестабильность частоты (frequency fluctuations) от случая к случаю,
- Voltage bursts (periodic),
- Искажение синусоидальности кривой напряжения (voltage harmonics) постоянно.
EN
power line disturbances
The ten most frequent disturbances (IEC 62040-3):- Power outage (>10ms),
- Voltage fluctuations (<16ms),
- Voltage transients (4.16ms),
- Under-voltage (continuous),
- Over-voltage (continuous),
- Lightning effects (sporadic <1ms),
- Voltage surges(<4ms),
- Frequency fluctuations (sporadic),
- Voltage bursts (periodic),
- Voltage harmonics(continuous).
[http://www.upsonnet.com/UPS-Glossary/]
1) Лучше - вызвать неправильную работу нагрузки
[Интент]Недопустимые, нерекомендуемые
- неисправность электропитания
- неполадки в электросети
- неполадки питающей энергосети
- перебои в сети
- сбой питания
- сбой электропитания
- сбой электросети
- сбой электроснабжения
Тематики
Синонимы
EN
нарушение нормальной работы
—
[Я.Н.Лугинский, М.С.Фези-Жилинская, Ю.С.Кабиров. Англо-русский словарь по электротехнике и электроэнергетике, Москва, 1999]
нарушение нормальной работы
-
[Интент]Предупреждающий светосигнал - Авиационный световой сигнал желтого цвета, предназначенный для информации членов экипажа самолета или вертолета о нарушениях нормальной работы отдельных агрегатов и систем, не создающих аварийной ситуации, требующих включения того или иного агрегата.
[ ГОСТ 21658-76]Пропускную способность предохранительных клапанов следует определять с учетом сопротивления звукоглушителя; его установка не должна вызывать нарушений нормальной работы предохранительных клапанов.
[ ГОСТ 24570-81]Выключатель считается выдержавшим испытание, если после испытания отсутствуют механические повреждения, приводящие к нарушению его нормальной работы...
[ ГОСТ 9098-78 ]
Тематики
EN
нарушение стационарного режима
—
[ http://slovarionline.ru/anglo_russkiy_slovar_neftegazovoy_promyishlennosti/]Тематики
EN
неисправность
отказ в работе
Состояние машины, характеризующееся неспособностью выполнять заданную функцию, исключая случаи проведения профилактического технического обслуживания, других запланированных действий или недостаток внешних ресурсов (например, отключение энергоснабжения).
Примечание 1
Неисправность часто является результатом повреждения самой машины, однако она может иметь место и без повреждения.
Примечание 2
На практике термины «неисправность», «отказ» и «повреждение» часто используются как синонимы.
[ ГОСТ Р ИСО 12100-1:2007]
неисправность
Состояние оборудования, характеризуемое его неспособностью выполнять требуемую функцию, исключая профилактическое обслуживание или другие планово-предупредительные действия, а также исключая неспособность выполнять требуемую функцию из-за недостатка внешних ресурсов.
Примечание - Неисправность часто является следствием отказа самого оборудования, но может существовать и без предварительного отказа.
[ГОСТ ЕН 1070-2003]
неисправность
Состояние технического объекта (элемента), характеризуемое его неспособностью выполнять требуемую функцию, исключая периоды профилактического технического обслуживания или другие планово-предупредительные действия, или в результате недостатка внешних ресурсов.
Примечания
1 Неисправность является часто следствием отказа самого технического объекта, но может существовать и без предварительного отказа.
2 Английский термин «fault» и его определение идентичны данному в МЭК 60050-191 (МЭС 191-05-01) [1]. В машиностроении чаще применяют французский термин «defaut» или немецкий термин «Fehler», чем термины «panne» и «Fehlzusstand», которые употребляют с этим определением.
[ ГОСТ Р ИСО 13849-1-2003]Тематики
EN
- abnormality
- abort
- abortion
- breakage
- breakdown
- bug
- defect
- disease
- disrepair
- disturbance
- fail
- failure
- failure occurrence
- fault
- faultiness
- fouling
- health problem
- layup
- malfunction
- problem
- shutdown
- trouble
DE
FR
ошибка
Расхождение между вычисленным, наблюденным или измеренным значением или условием и истинным, специфицированным или теоретически правильным значением или условием.
Примечание
Адаптировано из МЭС 191-05-24 путем исключения примечаний.
[ ГОСТ Р МЭК 61508-4-2007]
ошибка
1. В теории информации: отклонение воспринятой информации от переданной. В соответствии с характеристикой процесса восприятия и передачи информации различают: синтаксические (или структурные) О., вызываемые физическими ограничениями канала, сбоями в сборе информации и т.п.; семантические О., состоящие в непонимании получателем полученной им информации; прагматические, т.е. О. в определении ценности полученной информации при ее отборе для использования. 2. В экономико-математическом моделировании — элемент модели, отражающий суммарный эффект не учтенных в ней непосредственно (т.е. не признанных существенными) систематических и случайных факторов, воздействующих на экзогенные переменные (см. Возмущение, Помехи). 3. В математической статистике то же, что отклонение или разброс около истинного значения рассматриваемой случайной величины. Различаются О. случайные (их величина описывается законом распределения и при массовом повторении они обычно взаимно погашаются), и систематические, которые отражают воздействие некоторых неизвестных факторов; они либо имеют постоянную величину, либо изменяются в определенном направлении. Сочетание многих систематических ошибок может привести к формированию случайной ошибки. Есть также ошибки грубые, эксцессы, которые обычно исключаются из статистического исследования из-за своей нехарактерности для изучаемого процесса. В теории статистической проверки гипотез различаются: ошибка первого рода, если отклоняется истинная гипотеза и ошибка второго рода, если не отвергается неправильная гипотеза. То же: Погрешность • Некоторые виды статистических ошибок: Ошибка агрегирования [aggregation bias] - см. Агрегирование. Ошибка выборки [sample bias] - в выборочных методах возникает тогда, когда обнаруживается то, что в действительности отсутствует (например, в процессе наблюдения экономических явлений, при решении задач поиска). Ошибка наблюдения [observation bias] - в выборочных методах возникает тогда, когда пропускают то, что в действительности имеет место (например, при наблюдениии экономических явлений, в задачах поиска). Ошибки в прогнозировании [forecasting bias] - расхождения между данными прогноза и действительными (фактическими) данными. Закономерности О.п. изучаются математико-статистическими методами. Различаются четыре вида ошибок прогнозирования: исходных данных, модели прогноза, согласования, стратегии. Ошибки исходных данных связаны главным образом с неточностью экономических измерений, некачественностью выборки, искажением данных при их агрегировании и т.д. Ошибки модели прогноза возникают вследствие упрощения и несовершенства теоретических построений, экспертных оценок и т.д. Правильность модели прогноза (в том числе оценки ее параметров) проверяется ретроспективным расчетом, который можно сопоставить с действительным ходом исследуемого процесса. Однако и это не дает полной гарантии качества прогноза на будущее, так как условия могут измениться. Ошибки согласования часто происходят из-за того, что статистические данные в народном хозяйстве подготавливаются разными организациями, которые применяют различную методологию расчетов. Ошибки стратегии — результат, главным образом, неудачного выбора оптимистического или пессимистического вариантов прогноза. (См. Диапазон осуществимости прогноза).
[ http://slovar-lopatnikov.ru/]Тематики
- экономика
- электротехника, основные понятия
EN
помехи
Возмущения в канале связи, искажающие передаваемый сигнал.
[Е.С.Алексеев, А.А.Мячев. Англо-русский толковый словарь по системотехнике ЭВМ. Москва 1993]
помехи
1. В теории информации — причина отклонений воспринятой информации от переданной по каналу связи источником этой информации. 2. В экономико-математическом моделировании П. часто рассматриваются как элемент модели, условно учитывающий вероятностное воздействие не включенных в модель величин, суммирующий эти случайные воздействия в виде дополнительного члена уравнений модели, т.е. как синоним терминов «ошибка», «остаток». Точнее, однако, определять П. как источник, причину ошибок модели. Элемент П. в уравнении появляется тогда, когда случайные воздействия на экономический объект не удается учесть непосредственно (а иногда, если это просто нецелесообразно из-за чрезмерного усложнения расчетов). Обозначается греческой буквой e или w. При записи модели в векторной форме e или w называют вектором помех.
[ http://slovar-lopatnikov.ru/]Тематики
EN
разрыв (геол.)
—
[ http://slovarionline.ru/anglo_russkiy_slovar_neftegazovoy_promyishlennosti/]Тематики
EN
3.1.45 помеха (disturbance): Влияющая величина, имеющая значения в пределах, определенных в настоящем стандарте, но вне номинального эксплуатационного режима весоизмерительного датчика.
Источник: ГОСТ Р 8.726-2010: Государственная система обеспечения единства измерений. Датчики весоизмерительные. Общие технические требования. Методы испытаний оригинал документа
3.8 помеха (disturbance): См. 3.10.
Источник: ГОСТ Р 51317.1.5-2009: Совместимость технических средств электромагнитная. Воздействия электромагнитные большой мощности на системы гражданского назначения. Основные положения оригинал документа
4.8 возмущение (disturbance): Значения влияющих величин, которые выходят за пределы нормированных рабочих условий.
Источник: ГОСТ Р ЕН 1434-1-2011: Теплосчетчики. Часть 1. Общие требования
Англо-русский словарь нормативно-технической терминологии > disturbance
-
5 tap
1. n пробка, затычка2. n отверстие3. n кран4. n сорт, марка; напиток5. n разг. пивная, бар6. n сл. выманивание денег или подарка7. n спец. сверло с насечками8. n эл. отвод, ответвление, отпайкаtap a wire — делать ответвление; ответвлять
9. n эл. тройник10. n эл. сад. трубка для подсочки11. n эл. подслушивающее устройство12. n эл. подслушивание телефонных разговоров13. v снабжать втулкой или затычкой; делать, ставить кранthe tap is dripping — из крана капает вода; кран течёт
14. v вынимать втулкуto tap a cask — открыть бочонок, вынуть затычку из бочонка
15. v наливать жидкость; наливать вино или пиво16. v цедить, нацеживать17. v торговать вином или пивом небольшими дозами, торговать распивочно, в разлив18. v мед. делать прокол или надрез; вскрывать нарыв; осушать; откачивать, выкачивать19. v делать надрез на дереве, подсачивать20. v разг. разбить нос до крови21. v вытягивать, выуживать, выжимать22. v открывать, извлекать; начинать использовать23. v отводить24. v подключать25. v подключаться26. v перехватывать; подслушивать27. v спец. нарезать внутреннюю резьбу28. v метал. пробивать лётку, выпускатьto tap the admiral — пить тайком, воровать вино из бочки
29. n лёгкий удар; стук30. n набойка31. n металлическая набойка, подковка32. n чечётка33. n диал. чуточка, капелька34. n l35. n амер. воен. сигнал тушить огни; отбой; вечерняя зоря36. n сигнал горном при погребении37. n разг. безнадёжное положение38. v легко ударять; стукать39. v стучать40. v выбиватьto tap the ashes out of a pipe — вытряхнуть пепел из трубки, выбить трубку
41. v отбивать42. v отбивать чечётку43. v выстукивать44. v делать набойку45. v прибивать, забивать46. v спорт. толкатьСинонимический ряд:1. bar (noun) bar; barroom; buvette; cantina; cocktail lounge; drinkery; drunkery; lounge; pothouse; pub; rummery; rumshop; saloon; taproom; tavern; watering hole; watering place2. faucet (noun) cock; faucet; gate; hydrant; petcock; spigot; stopcock; valve3. knock (noun) knock; rap4. bug (verb) bug; wiretap5. designate (verb) appoint; designate; finger; make; name; nominate6. drain (verb) draft; drain; draw; draw off; draw upon; employ; empty; let out; pour out; pump; siphon; use7. pierce (verb) bore; broach; drill; lance; perforate; pierce; spear; spike; stab8. rap (verb) beat; bob; drum; hit; knock; pat; rap; touch; tunk -
6 system
1) система2) установка; устройство•- 2D design system
- 2-D draughting system
- 2D milling CAM system
- 3 nonsimultaneous axes control system
- 3D CAD system
- 3D design system
- 3D milling CAM system
- 3-D surface-modeling system
- 3-D system
- abrasive waterjet cutting system
- absolute control system
- absolute dimension measuring system
- accident-protection system
- accountancy system
- accounting data system
- ACO system
- acoustic feedback control system
- acquisition system
- active enclosure system
- adaptable system
- adaptive CNC system
- adaptive control constraint system
- adaptive control system
- adaptive pulsing system
- adaptive robot system
- add-on NC programming system
- administrative information data system
- administrative information system
- ADR system
- advanced command data system
- advanced data analysis system
- advanced data display system
- advanced display system
- advanced integrated data system
- advanced interactive debugging system
- advanced management information system
- advisory system
- AGV system
- air flotation system
- air-bearing system
- air-cooling system
- air-delivery system
- air-gaging system
- airlock system
- air-oil mist lubrication system
- air-plasma arc-profiling system
- air-purge system
- alarm system
- all-enveloping guard system
- analog computing system
- analog recording system
- angstrom-positioning system
- antideflection system
- antilock brake system
- antisag system
- application-specific system
- APT generating expert system
- Archimedes system
- array system
- AS/RS system
- assembly management system
- assembly system
- attitude display system
- autolube system
- automated communications and messages processing system
- automated design and optimization of control system
- automated design system
- automated digital design system
- automated industrial management system
- automated information data system
- automated information dissemination system
- automated information retrieval system
- automated inventory distribution system
- automated machining system
- automated management information system
- automated management system
- automated measuring system
- automated parts input-output system
- automated reliability and maintenance management system
- automated storage control system
- automatic alignment-and-centering system
- automatic call distribution system
- automatic CAM system
- automatic chuck-changing system
- automatic data acquisition system
- automatic data distribution system
- automatic data system
- automatic diagnostic-and-recovery system
- automatic display plotting system
- automatic distributive numerical control system
- automatic fixturing system
- automatic gaging-and-compensating system
- automatic measurement-and-compensation system
- automatic message accounting system
- automatic message distribution system
- automatic pallet storage/retrieval system
- automatic program transfer system
- automatic record evaluation system
- automatic telemetry system
- automatic test analysis system
- automatic test system
- automatic testing, evaluating and reporting system
- automatic tool cassette changer system
- automatic tool retraction system
- automatic tool retraction/correction/reentry system
- automatic tool wear/tool broken sensing system
- automatically taught system
- automation system
- autonomous system
- autopatch system
- AWS system
- axis drive system
- axis motor system
- axis-stopping system
- backlash-free friction system
- back-to-back system
- balance system
- balanced system of forces
- balanced system
- bar feed system
- bar pulling system
- bar pusher system
- barring coding system
- base coordinate system
- base data system
- base file system
- base operating information system
- basic disk operating system
- basic hole system
- basic input/output system
- basic NC system
- basic programming system
- basic shaft system
- batching system
- batch-machining system
- battery system
- BCC management information system
- beam delivery system
- belt turnover system
- belt twist system
- binary system
- binary vision system
- biped robotic system
- block-tool system
- block-type tool change system
- bonded stores system
- boring system
- bought-in control system
- brake system
- branch information system
- breakaway system
- breathing system
- broad system of ordering
- BTA deep-hole-drilling system
- BTA-style deep-hole-drilling system
- bug-free system
- building block system
- bulk system
- business information system
- buy-and-plug-in system
- C/C system
- cable and hose carrying system
- CAD access system
- CAD system
- CAD/CAM system
- CAD/CAM/CAE and product data management system
- CAD/CAM/CAE system
- CAD/CAPP/CAM system
- CADAR system
- CAD-integrating system
- CAD-only system
- CAE system
- CAE/CAD/CAM system
- CAG system
- CAM system
- cam-and-lever system
- capacitance-based measuring system
- CAPP system
- capture system
- carrierband system
- cart/pallet transfer system
- Cartesian coordinate system
- cassette jaw-change system
- cell control system
- cell management system
- cell-type system
- cellular manufacturing system
- central analog data distributing and controlling system
- central automatic message accounting system
- central storage system
- centralized control system
- centralized coolant and extractor system
- centralized swarf conveying system
- centralized swarf removal system
- chain conveyor system
- check system
- checking system
- checkout system
- chiller system
- chip conveyor system
- chip guard system
- chip-evacuation system
- chuck/chuck jaw changing system
- chucking system
- chuck-jaw system
- chuck-loading system
- CIM system
- circular monitoring system
- circular part-processing system
- circulating lubrication system
- circulating oil system
- circulation system
- clamping system
- closed cooling system
- closed loop control system
- closed loop machine control system
- closed loop size control system
- closed loop system
- closed-proprietary system
- CM system
- CNC hardware system
- CNC machine tool system
- CNC programming system
- CNC system
- CNC transfer system
- CNC-ACC system
- CNC-control system
- coherent system of units
- collecting system
- collet pad top jaw system
- combined cooling system
- combined production system
- command-line NC system
- commercial vision system
- communication system
- companion system
- comprehensive power measurement system
- computer analysis and design system
- computer automation real-time operating system
- computer data communication system
- computer NC system
- computer system
- computer vision system
- computer-aided design support system
- computer-aided dispatch system
- computer-aided gaging system
- computer-aided programming system
- computer-aided telemetry system
- computer-aided test system
- computer-assisted command system
- computer-assisted message processing system
- computer-assisted microfilm retrieval system
- computer-assisted operation sequence planning system
- computer-automated machine-tool system
- computer-automated test system
- computer-based management system
- computer-based message system
- computer-controlled materials-handling system
- computer-controlled system
- computer-coordinated measuring system
- computer-directed swing-arm tool-changing system
- computer-driven control system
- computer-hosted manufacturing system
- computer-integrated manufacturing system
- computer-integrated system
- computerized information retrieval system
- computerized machine control system
- computerized manufacturing system
- computerized numerical control system
- computerized production control system
- computerized shopfloor data collection system
- computer-oriented production management system
- computer-oriented system
- computing system
- concurrent force system
- conductor system
- conservative system
- constant delivery system
- constant volume system
- constant-contact scanning system
- constraint satisfaction system
- continuous feedback control system
- continuous flow system
- continuous-path CNC system
- continuous-path control system
- contouring control system
- contouring system
- controlled path system
- controlling system
- conventional ACC system
- conversational analysis and drafting system
- conveying system
- conveyor system
- conveyoring system
- conveyorized work-handling system
- coolant clarification system
- coolant laundering system
- coolant mist system
- coolant recirculating system
- coolant recovery system
- coolant recycling system
- coolant supply system
- coolant-circulating system
- coolant-thru-body system
- cooling system
- coordinate drive system
- coordinate system
- coprocessor board system
- copymill control system
- corporate information and office system
- coupling system
- CPS system
- CRT control system
- CRT system
- customer-oriented system
- customized FMS control system
- cut-piece transfer system
- cycloidal tooth system
- data base management system
- data communication system
- data control system
- data input management system
- data management system
- data origination system
- data processing system
- data retrieval system
- data transfer system
- datum system for geometrical tolerancing
- datum system
- DDM system
- decentralized DNC system
- decision enabling system
- decision support system
- dedicated production system
- deep-hole-drilling system
- defect-free machining system
- delivery system
- demand pull flexible system
- demand push flexible system
- departmental management system
- descaling system
- design coordinate system
- design support system
- design-automation system
- design-for-manufacturing system
- design-with-feature system
- desk-top publishing system
- deterministic system
- dexel-based system
- diagnostic communication control system
- diagnostic computer control system
- dialog system
- diamond-lapping system
- digital readout system
- digitizing system
- digitizing/data capture system
- dimensional verification system
- direct impingement starting system
- direct lubrication system
- direct NC system
- discrete-continuous system
- dispatcher system
- distributed computer system
- distributed mass-spring system
- distributed microprocessor system
- distributed processing system
- distributed quality system
- distributed system
- distributive numerical control system
- DNC flexible machining system
- DNC machine control system
- DNC machine tool control system
- DNC system
- DNC/FM system
- document processing system
- document retrieval system
- document search system
- domain-expert system
- Doppler system
- DOS CAM system
- double tube system
- dowel pin system
- DRO system
- drop-feed-lubrication system
- DTP system
- dual laser optical system
- dual laser referencing system
- dual system
- dual-beam LDDM system
- dual-pallet shuttle system
- dual-shaft electric propulsion system
- dynamic beam focusing laser system
- dynamic data system
- dynamic mapping system
- early warning system
- eddy current damper system
- edge-sensing system
- edge-type positioning system
- eight-station pallet system
- electrical contact tracing system
- electrofluidic control system
- emergency protection system
- enclosure system
- encoder checking system
- endpoint locating system
- energy-adaptive system
- energy-saving drive system
- engine starting system
- entry-level NC system
- environmental control system
- equivalent rigid link system
- equivalent systems of forces
- ESD system
- estimating system
- example-driven system
- expert control system
- expert process planning system
- expert system
- external box system
- extractor system
- fact retrieval system
- factory automation system
- fault detection system
- fault-signal system
- FBG system
- feasibility routing system
- feature-based CAM system
- feature-based system
- feed system
- feedback control system
- feedback gaging system
- feedback position control system
- feedback system
- feed-drive system
- feedforward compensatory control system
- feed-only AC system
- feed-overriding system
- FFS system
- file control system
- finite capacity scheduling system
- fixed coordinate system
- fixed-feature NC system
- fixed-rail system
- fixture design system
- fixture system
- fixturing system
- flanged pipe system
- flexible assembly system
- flexible automated manufacturing system
- flexible automation system
- flexible computer-controlled robotic system
- flexible fabricating system
- flexible fixturing system
- flexible handling system
- flexible laser optical system
- flexible laser system
- flexible lathe system
- flexible machine system
- flexible machining center system
- flexible machining system
- flexible manufacturing system
- flexible NC system
- flexible press system
- flexible tooling system
- flexible transfer system
- flexible turning system
- flood coolant system
- flow-line production system
- flow-type manufacturing system
- fluid management system
- fluid power system
- flush-type cooling system
- fly system
- FMS operating system
- FMS/CAD/CAM system
- FMS-type production system
- force measurement system
- force sensory system
- force system
- force-sensing system
- forecasting system
- four-station pallet system
- four-tier quality system
- FROG navigation system
- FROG system
- full-blown system
- fully specified system
- gage system
- gaging computer system
- gaging-and-compensating system
- gantry loading system
- gantry-based turning system
- gantry-style motion system
- gas-turbine starting system
- gating system
- gear roller system
- gear system
- gear testing system
- general information retrieval system
- generative planning system
- generic control system
- generic messaging system
- generic system
- glass fiber system
- glazing system
- goal-seeking system
- graphic numerical control system
- graphic processing system
- graphics system
- graphics-oriented system
- grating measuring system
- gravity oil system
- gray scale imaging system
- grinder vision system
- group control system
- guarding system
- guidance system
- guiding system
- handling system
- handwriting-input system
- hard-automated system
- hardware NC system
- hardware support system
- head change system
- head changer system
- head-changing flexible manufacturing system
- help system
- hierarchical coding system
- hierarchical control system
- hierarchical information control system
- high-noise-immunity system
- high-rise system
- high-speed positioning system
- high-speed-processor control system
- high-volume system
- Hirth gear-tooth system
- holding system
- holding tool system
- hole system
- holonomic system
- host computer-assisted programming system
- host distributive numerical control system
- hybrid computing system
- hydraulic oil system
- hydraulic system
- hydraulic-circuit system
- hypertext system
- ID system
- IDNC system
- illumination system
- image detection system
- image processing system
- imaging system
- IMC system
- immersion-washing system
- inconsistent system of equations
- incremental measuring system
- index system
- indirect lubrication system
- individual lubrication system
- inductive telemetry system
- inductively guided cart system
- industrial vision system
- in-feed system
- inference system
- in-floor chip-disposal system
- information infrastructure system
- information logical system
- information processing system
- information storage and retrieval system
- information system
- information-gathering system
- information-management system
- information-sharing system
- infrared imaging system
- infrared system
- in-house minicomputer system
- in-house system
- inlet control system
- in-process gaging system
- in-process sensing system
- in-process storage system
- insert-selection system
- instrumentation system
- insulating system
- integral movement monitoring system
- integrated CAD/CAPP/CAM system
- integrated CAM system
- integrated circuit numerical control system
- integrated computer system
- integrated information system
- integrated machine system
- integrated machining system
- integrated manufacturing and assembly system
- integrated manufacturing system
- integrated NC machine system
- integrated production system
- integrated sensor system
- intelligent control system
- interactive control system
- interactive graphics processing system
- interactive manufacturing control system
- interconnection system
- interdepartmental communication system
- interferometer measuring system
- interlocking system
- interrupt-driven system
- inventory-management system
- involute tooth system
- IR fault-signal system
- IR system
- ISO system of limits and tolerances
- isolated word recognition system
- jig boring measuring system
- job shop-type flexible system
- joint-actuation system
- just-in-time production system
- kanban pull system
- kinetic control system
- kitting system
- knowledge base management system
- knowledge system
- knowledge-based information system
- knowledge-based system
- krypton laser system
- labeling system
- labor-intensive system
- language-based NC system
- laser beam orientation system
- laser beam positioning system
- laser calibration system
- laser combination energy system
- laser digitizing system
- laser driving system
- laser full automated system
- laser inspection system
- laser interferometer measuring system
- laser machining system
- laser metalworking system
- laser micrometer system
- laser monitoring system
- laser mount system
- laser optical transformation system
- laser pulse power system
- laser pump system
- laser referencing system
- laser thread measurement system
- laser transducer system
- laser-cutting system
- laser-gaging system
- layered control system
- LDDM system
- lead screw drive system
- learning system
- library reference system
- library system
- light guide system
- light recognition system
- line motion control system
- line motion system
- line path system
- linear index system
- linear system of constant coefficients
- linear time invariant system
- linear time-varying system
- linear-encoder-equipped system
- LMFC system
- load/unload system
- loading robot system
- load-monitoring system
- local communications system
- logistics system
- look-up table system
- low-loss optical system
- low-volume lubricant delivery system
- lube system
- lubrication system with continuous delivery
- lubrication system with cyclic delivery
- lubrication system with performance control
- lubrication system without performance control
- lubrication system
- M system
- machine control system
- machine coordinate system
- machine health-monitoring system
- machine management system
- machine surveillance system
- machine tool capability-conditioning system
- machine tool system
- machine vision system
- machine/control system
- machine/tool/workpiece system
- machine-flexible system
- machine-zero reference system
- machining-cell system
- magnetic control system
- magnetic shaft suspension system
- main control system
- maintenance tracking system
- make-up system
- management control system
- management information system
- management system
- management-and-manufacturing system
- managerial reporting system
- man-computer system
- man-machine system
- man-plus-machine system
- manual data input system
- manual programming system
- manufacturing execution system
- manufacturing optimization system
- manufacturing software system
- manufacturing system
- many-degrees-of-freedom system
- many-variable system
- mass-elastic system
- master manufacturing control system
- master-slave control system
- material flow system
- material movement system
- material storage system
- materials-handling control system
- materials-handling system
- matrix array system
- matrix-type system
- MDI contouring control system
- MDI control system
- MDI NC system
- mean line system
- measurement/inspection system
- measuring coordinate system
- measuring system
- measuring/compensation system
- mechanical interface coordinate system
- memory NC system
- memory system
- menu drive system
- menu system
- menu-driven programming system
- metalforming production system with robots
- metalworking laser system
- metamorphic system
- metareasoning system
- metering system
- metrology system
- MIC system
- micro CAD/CAM programming system
- microadjustment system
- microchip-managed control system
- microdispensing system
- microintegrated system
- microload system
- micropackaged distributed system
- microprocessor based system
- microprocessor CNC system
- microprocessor system
- microprocessor-development system
- microstep control system
- microwave drill detection system
- milling CAM system
- milling system
- minicomputer-based numerical control system
- minicomputer-based system
- minicomputer-based test system
- miniload automated storage and retrieval system
- miniload system
- minimal constraint system
- minimum phase shift system
- mist-cooling system
- mixed forging-machining system
- mobility system
- model reference adaptive system
- moderately sized manufacturing system
- modular clamping system
- modular component tooling system
- modular fixture system
- modular holding system
- modular system
- modular tooling system
- modular work holding system
- monitoring system
- monorail material handling system
- motor position sensing system
- mounting system
- MPM system
- MRC system
- MRP system
- MS-DOS system
- multiaxis laser system
- multimachine system
- multimedia system
- multinetwork system
- multipallet system
- multiple computer system
- multiple laser technology system
- multiple pallet changer system
- multiple pallet handling system
- multiple parts feeding system
- multiple sensory system
- multiple spindle head handling-and-changing system
- multiple system of indexing
- multiple-gun spraying system
- multipoint lubrication system
- multipoint network control system
- multiprocessing system
- multiprocessor NC system
- multiprocessor system
- multiproduct manufacturing system
- multiprofile tool system
- multiprogramming system
- multirobot system
- multisensor system
- multiserver queueing system
- multistage system
- multitasking control system
- multiterminal system
- multiuser system
- multivendor information system
- multiwindowing software system
- Nagare system
- narrowly defined expert system
- national information system
- navigation system
- NC contouring system
- NC machine system
- NC part-programming system
- NC system
- NC tooling system
- NC/TP system
- nesting system
- network computer system
- network switching system
- network system
- noise diagnostic system
- noncircular copy-turning system
- noncompensated system
- noncontact laser marking system
- noncontact microwave system
- nonexpert system
- non-NC system
- numerical computer control system
- numerical contour control system
- numerical control system
- numerically controlled tool point system
- object-oriented system
- office system
- office-based programming system
- off-line adviser-type expert system
- off-line programming system
- off-line system
- off-the-shelf system
- oil mist system
- oil scavenge system
- oil system
- oil wash system
- oil-recirculating system
- oligarchical manufacturing system
- OLP system
- one man/one machine system
- one man-one operation-one job system
- one-machine flexible system
- one-piece tape spar-measuring system
- one-shot lubrication system
- on-line information system
- on-line process system
- on-line retrieval system
- on-line system
- on-line tool control system
- on-machine gaging system
- on-machine probing system
- on-off control system
- open architecture system
- open cooling system
- open system
- open-front system
- open-loop control system
- operating system
- operational system
- operator guidance system
- operator-controlled NC system
- optical detection system
- optical laser ranging system
- optical MAP system
- optical measurement/inspection system
- optical recognition system
- optical system for laser processing
- optical tracer backup system
- optical transmission system
- opti-feed system
- optimal-position control system
- order-driven system
- order-entry system
- order-picking system
- oscillating system
- oscillatory system
- out-feed system
- output collecting system
- overall system
- p.-t.-p. NC system
- package confinement system
- paging system
- pallet conveyor system
- pallet gripper system
- pallet ID system
- pallet storage system
- pallet storage/changer system
- pallet/platen transfer system
- pallet/robot flexible-machining system
- pallet-based materials handling system
- pallet-based system
- pallet-changer system
- pallet-coding system
- pallet-handling system
- palletized tool magazine system
- pallet-loading system
- pallet-moving system
- pallet-shuttle change system
- pallet-transfer system
- pallet-transport system
- paperless NC system
- parallel force system
- parallel lubrication system
- parametric CNC system
- part flow system
- part handling-and-storage system
- part program-editing system
- part queue system
- part-conveying system
- partial laser system
- part-programming system
- part-retrieval system
- passively mode-locked laser system
- path control system of a machine
- path control system
- pattern recognition system
- pattern tracing system
- pattern-directed system
- PC system
- PC-based CAD system
- PC-based vision system
- pendant-mounted CNC system
- perceptual system
- permanent electro system
- personal computer-based robotic vision system
- phase switching control system
- photogrammetric vision system
- photooptic tracing system
- photooptical tracing system
- piece rate system
- plane system of forces
- planner-oriented system
- plant-integration system
- platen system
- platform-independent CAM system
- playback system
- plugboard control system
- plugboard programming system
- point-to-point system
- popular laser system
- position control system
- positioning control system
- postprocess inspection system
- postprocess system
- postprocess-feedback gaging system
- potentiometer-setting system
- power generating system
- power system
- powered clamping system
- powered track system
- powerful robot system
- precision positioning system
- predictive machinability system
- predictive maintenance system
- pre-emptive system
- pregaging system
- preload system
- preset tooling system
- presetting system
- prismatic flexible manufacturing system
- prismatic machining system
- probe communication system
- problem-oriented information system
- process planning system
- process-flexible system
- production control system
- production expert system
- production-monitoring system
- productions system
- product-testing system
- programmable automation system
- programmable control system
- programmable logic control system
- programmable power monitoring system
- programmed sequence control system
- programming system
- proof-of-concept system
- proprietary NC system
- propulsion system
- propulsive system
- protection system
- prototype system
- prototyping system
- pull system of production
- pull system
- punch tape NC system
- purpose-made materials feeding system
- push system
- qualitative system
- quality control system
- quality system
- quantity produced systems
- question-and-answer system
- question-answering system
- queuing system
- quick-change system
- quick-change workpiece-fixturing system
- quick-change-cutter system
- rack system
- rack-picking system
- rail-borne robotic handling system
- rail-guided transport system
- random mission system
- random mix system
- random order system
- ranging system
- readout system
- ready-to-go system
- real-time vision system
- recirculation system
- rectangular coordinate system
- rectangular triordinate system
- reeving system
- reference retrieval system
- reference system
- reflecting high-power beam optical system
- register system
- registration system
- relay ladder logic system
- reporting system
- reprographic system
- resolver system
- restraint system
- RETIC system
- retrieval system
- retrofit system
- return spring system
- RGV pallet delivery system
- rigid track workpiece transport system
- rigid transfer system
- robot control system
- robot gantry storage-and-retrieval system
- robot learning system
- robot parts-handling system
- robot system
- robot teaching system
- robot tool changing system
- robot-based turning system
- robotic system
- robotic vision system
- robotics CAD system
- robotized metalforming system
- robot-like inspection system
- robot-measuring system
- rod memory system
- roller system
- roll-generating system
- rotary transfer system
- rotary-type tool-mounting system
- rotational system
- routing-flexible system
- rule-based expert system
- running fail-safe system
- running system
- run-time system
- safety actuation system
- safety system
- scale back system
- seam tracking laser processing system
- seam-tracking system
- security system
- selective assembly system
- selective control system
- self-adapting system
- self-contained starting system
- self-contained system
- self-monitoring measuring system
- self-optimizing adaptive control system
- self-programming NC system
- self-teaching system
- self-test system
- sensing system
- sensor system
- sensor-based system
- sensory control system
- sensory feedback system
- sensory interactive system
- sensory-processing system
- sentence recognition system
- sequencing control system
- sequential control system
- series lubrication system
- service system
- servo control system
- servo drive system
- servo positioning system
- servo transducer system
- servo-controlled blade-feed-pressure system
- setting system
- SFP system
- shaft system
- shared tools system
- shopfloor communication message system
- shopfloor part-programming system
- shopfloor programming system
- shopfloor-programming control system
- short-closed oil system
- shuttle car system
- shuttle system
- shuttle-type container system
- side-loading pallet system
- sign system
- signature-analysis system
- silhouetting system
- single system
- single-board computer system
- single-cell system
- single-line lubrication system
- single-point lubrication system
- single-stage system
- single-tube system
- single-unit machining system
- single-variable system
- sinking system
- six-station pallet system
- size-monitoring system
- skidless system
- skid-type system
- small knowledge system
- small scale system
- small-batch manufacturing system
- sociotechnical system
- software-based system
- software-operating system
- solid model CAD system
- solid modeling system
- solids-based system
- sonic digitizing system
- space-monitoring sensor system
- special-purpose CNC system
- special-purpose material handling system
- speech-understanding system
- spindle airblast system
- spindle-probe system
- splash lubrication system
- split-type of tooling system
- spray lubrication system
- sprocket-chain system
- stabilization system
- stabilizing system
- stacking system
- stand-alone system
- standard control system
- standard unit system
- starting system
- statistical process control system
- steady-state system
- stepping motor drive system
- stocker system
- stocking system
- stop-bolt locking system
- storage system
- storage-and-retrieval system
- storage-retrieval system
- straight cut control system
- straight-line control system
- stress calculations infinite element system
- structurally stable system
- structurally unstable system
- stub-tooth system
- subloop system
- supervision system
- supervisory computer control system
- supervisory control system
- surface-measurement system
- surveillance system
- suspension system
- swarf conveyance system
- swarf-management system
- swarf-removal system
- switching system
- synthetic vision system
- system of dimensioning
- system of forces
- system of limits and fits
- system of quantities
- system of the machine retaining devices
- system of units
- tactile sensing system
- tailored NC system
- tailor-made system
- tape-oriented system
- target system
- teach system
- teachable-logic control system
- teaching system
- teach-mode programming system
- technology-intensive system
- telecommunication system
- telemetry gage system
- telemetry system
- teleoperated system
- telepresence system
- telerobotic system
- ten-station pallet system
- term system
- test system
- testing system
- text organizing system
- thermal control system
- thermal enclosure system
- thermal propulsion system
- thread measurement system
- thread measuring system
- three-dimensional CAM system
- three-dimensional coordinate system
- three-wire thread measuring system
- through feed system
- through-the-tool system
- time control system
- time cycle system
- time-shared system
- time-sharing NC programming system
- time-sharing system
- tool animation system
- tool breakage prevention system
- tool change system
- tool condition monitoring system
- tool coolant system
- tool deflection calibration system
- tool identification tag system
- tool life control system
- tool life management system
- tool magazine exchanger system
- tool management system
- tool position-compensating system
- tool shank cleaning system
- tool storage and transport system
- tool storage/management system
- tool-associated system
- tool-clamp system
- tool-holder-work system
- tool-ID system
- tooling AGV system
- tooling system
- tool-in-hand system
- tool-in-use system
- tool-machine system
- tool-monitoring system
- tool-mounting system
- tool-presetting system
- tool-probing system
- tool-to-turret connection system
- tool-transfer system
- torque-monitoring system
- total system
- total-loss lubrication system
- touch-probe digitizer system
- touch-probe digitizing system
- touch-probe system
- towline cart system
- towline conveyor system
- towline handling system
- towline material handling system
- towline transfer system
- tracer control system
- tracing system
- track system
- tracking/scheduling system
- track-monitoring system
- transfer system
- translating system
- transmission system
- transporter system
- traverse-metering system
- tray-type transfer system
- triangulation system
- tribomechanical system
- tri-level stocker system
- triordinate system
- trolley control system
- trouble-free control system
- T-slot system
- tuned system
- turning system
- turning-and-chucking system
- turnkey computer control system
- turnkey system
- turret probing system
- turret tooling system
- two-line lubrication system
- two-machine system
- two-pallet exchange system
- two-shift system
- two-tier inspection system
- unattended machining system
- unattended production system
- uncertain system
- unified system
- unit bore system
- unit system
- unit-build system
- unit-load automated storage and retrieval system
- unit-load system
- UNIX-based 32-bit computer system
- unmonitored control system
- unstable system
- user identification system
- user's CAD system
- V coding system
- vacuum system
- variable pallet system
- variable-coefficient system
- variable-gain ACC system
- variable-mission system
- versatile data acquisition system
- vertical carousel system
- vertical rotating warehouse system
- vibration system
- vibratory system
- video measuring system
- video-based measurement system
- viewing system
- virtual design system
- virtual storage system
- vision guidance system
- vision metrology system
- vision optical system
- vision sensor system
- vision system
- vision tool-presetting system
- vision-based inspection system
- vision-based system
- visual computing system
- visual inspection system
- VME-based system
- voice data entry system
- voice system
- voice-input system
- volume-flexible system
- volume-metric lubrication system
- voluntary standards system
- warehousing system
- warning protection system
- warning system
- wash system
- waste material treatment system
- watchdog system
- waterjet system
- way-lubrication system
- wedge-locked tool clamping system
- wheelhead-measuring system
- windowing system
- wire-cut system
- wire-frame CAD system
- wire-guided transport system
- wire-guided trolley routing system
- word recognition system
- work infeed system
- work transfer system
- work transport system
- workhandling system
- work-holding system
- workpiece-cleaning system
- workstation-oriented CNC system
- zero error position systemEnglish-Russian dictionary of mechanical engineering and automation > system
-
7 Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
AAbort - ndërprerje e operacionit, procesit ose procedures gjatë kryerjes së tij.Accept - pranon.Access time - koha e arritjes së të dhënave.Accessories - veglat ndihmëse në Windows.Adapter - kartelë për zgjerim e cila instalohet në kompjuter.Adress register - numër hemksadecimal i cili e tregon adresën e lokacionit të caktuar të memorjes.Algorithm - zgjidhja e një problemi hap pas hapi.allocate - ndarje të resurseve të kompjuterit, si për shembull në disk, shtypës ose memorje të çdo skedari, shfrytëzuesi ose procesi.alpha numeric characters - shenja alfanu-merike. Të gjitha shenjat që i shfrytëzon kompjuteri, përfshirë këtu edhe shkronjat, shifrat, shenjat për interpunksion dhe shenjat speciale, siç janë: \$, \@ i \#ANSI (American National Standar Institute) - Instituti Nacional Amerikan për Standarde.ASCII ( American Standard Code for Information Interchange) - Kodi amerikan për këmbim të informacioneve. Renditje standarde e shtatë shifrave binare (shifra e shtatë mund të jepet për kontroll të çiftësisë) e cila aplikohet për paraqitjen e shenjave në kompjuter.Animation - animacion - Iluzion i lëvizjes me paraqitje të shpejtë të fotografive të njëpasnjëshme, e cila arrihet me përdorim të harduerit dhe softuerit përkatës. Programet më të njohura për animacion janë: 3 D Studio, Autodesk Chaos, Imagine etj.Application - program i cili është i dedikuar për shfrytëzuesit e rëndomtë, i cili është i projektuar për kryerje të ndonjë pune të caktuar. Për shembull aplikacioni për kontabilitet financiar.Application development tools - vegla për krijim të programeve aplikative.ALU ( Arithmetic-Logic Unit) - njësi aritmetiko-logjike. Është pjesë e njësisë qendrore (çip i mikroprocesorit) e cila kryen operacione kryesore aritmetike dhe logjike me të dhënat.Artificial Intelligence - intelegjencë artificiale. Emër i sistemeve të kompjuterit që duhet të shfaqin inteligjencë njerëzore, si kuptim për fjalën e thënë, si reagim ndaj ambientit të tyre fizik dhe adaptimit ndaj kushteve të tilla.Ascending order - rendi i radhitjes së elementeve sipas rendit të rritjes, prej vlerave më të vogla kah më të mëdhatë (a, b, c...)Assembler - përkthyes programor. Program i projektuar që t'i transformojë instruksionet simbolike në formë më të qëlluar për t'i kryer në kompjuter.Assign - dhënie vlerë diçkaje që është shfrytëzuar në programim.Asterisk - shenja * (yll). Përdoret si shenjë xhoker që mundëson specifikim të disa skedarëve përnjëherë.Auto CAD - program aplikativ për projektim kompjuterik dhe disenjim.BBackbone - niveli më i lartë në një rrjet kierarkik kompjuterik.Backslash - shenja \\ ( ASCII kodi 92). Përdoret në specifikimin e rrugës së diskut ku gjendet skedari i kërkuar.Backspace - zhvendosje e kursorit për një vend prapa.Backup - kopje rezerve. Bëhet kopje e përmbajtjes së diskut të kompjuterit dhe atë në mënyrë periodike, ndërsa vendoset në shirit magnetik ose në CD.Bad sector - sektori jo në rregull. Pjesë e disketës ose diskut ku nuk nuk mund dhe ku nuk është e sigurt të shkruhen informacioneBad trac table - tabelë e shtigjeve që nuk janë në rregull. Listë e pjesëve të çrregulluara fabrikisht dhe të pasigurta për shkruarje, e cila është e ngjitur në pjesën e prapme të diksut.Bandwidth - njësi matëse për sasinë e të dhënave të cilat mund të transmetohen përmes ndonjë rrjeti të komunikimit në një sekondë.Bar chart - diagram në formë të shiritave.Bar code - paraqitje e shenjave alfanu-merike me ndihmën e vijave vertikale me gjatësi të ndryshme. Përdoret si mënyrë për shifrim universal të prodhimeve.Bar code reader - lexues bar cod. Pajisje optike për lexim të shenjave bar cod.BIOS (Basic Input Output System) - grup i programeve më të vogla detyra e të cilave është të shfaqë test rutinor kur kyçet kompjuteri, si dhe ta startojë sistemin operativ të kompjuterit.BASIC - gjuhë programore e cila është e lehtë për mësim.Batch - pako. Bashkësi e elementeve ose dokumeneteve të cilat përpunohen si tërësi.Batch processing - përpunim paketor. Teknikë që përdor vetëm një inkuadrim të programit në memorjen kryesore për shkak të përpunimit të më tepër detyrave të veçanta njëra pas tjetrës.Baud - bod. Kapacitet maksimal për transmetim të informacioneve në një kanal të komunikimit, i cili është njësi matëse e numrit të ndryshimeve të niveleve në sekondë.Benchmark - krahasim. Program standard i cili shërben për përcaktimin e performansave të kompjuterëve të ndryshëm.Beta version - version prove i softuerit para daljes së tij zyrtare në treg.BIT ( Binary digiT) - shifra binare janë 0 dhe 1. Kompjuterët digjital procesojnë informacione në formë digjitale, ndërsa zbatojnë vetëm shifra të sistemit binar. Ato zakonisht paraqiten me tension prej 5 V për numrin 1, gjegjësisht 0 V për numrin O.Binary file - skedar binar i cili përbëhet prej disa bitave, por i cili nuk është skedar tekstual. Zakonisht ato janë programe me fotografi.Binary system - sistem binar. Sistem numërimi për shkruarje të numrave në kompjuter. Aty ka vetëm dy shifra 0 dhe 1.Bps (Bits per second) - bit në sekondë. Masë për shpejtësinë e transmetimit të rrjetave kompjuterikeBlank - i zbrazët, i pashkruar. Shenjë që i përdoret për paraqitjen e vendit të zbrazët ndërmjet shenjave të shtypura.Bold - shkronja me kontura më të trasha dhe më të errëtaBookmark - reference e cila na drejton kah ndonjë dokument i caktuar hipertekstual i Internetit.Boot - startimi i kompjuterit, gjatë së cilës fillon puna e sistemit operativ.Boot block - pjesë e diskut ku gjendet softueri i cili i mundëson kompjuterit ta fillojë punën.Boot disk - disk ose disketë prej së cilës startohet sistemi operativ.Break - ndërpren. Sinjal special i cili e ndërpet punën e ndonjë programi. Shpesh fitohet me shtypje të tasteve Ctrl dhe C përnjëherë.Browser - fletëkërkues. Program i cili është i dedikuar për shikimin e dokumenteve hipertekstuale të Internetit. Me ndihmën e tij shrytëzohet servisi më i dobishëm i Internetit WWW (W orld W ide W eb). Fletëkërkuesit më të njohur janë Microsoft Internet Explorer dhe Netscape Navigator.Buffer - bafer. Vend në kujtesën kryesore të kompjuterit për ruajtje të përkohshme të të dhënave.Bug - gabim, defekt. Gabim i paqëllimtë në program, për shkak të të cilit programi nuk punon si duhet. Në përkthimin më tekstual nënkupton bubë dhe mendohet se rrjedh prej ngjarjes kur mola është kapur për ndonjë relej të kompjuterëve të parë dhe e ka pamundësuar punën e tij.Bullet - shenjë për renditje e cila përdoret në programet për përpunim të tekstit.BBS (Bulletin Board System) - tabelë elektronike për shpallje. Shërbim telekomunikues përmes të të cilit konsumatorët komunikojnë, këmbejnë informata etj.Bus - mbledhëse. E lidh pllakën amë të kompjuterit me procesorin, kujtesën, diskun dhe elementet tjera kompjuterike.Byte - bajt. Tetë bita. Shpesh është numër binar tetëshifror i cili paraqet një shkronjë.CCache - kesh. Pjesë e kujtesën e rezervuar për ruajtje të të dhënave që përdoren shpesh, te të cilat procesori ka qasje shumë më të shpejtë sesa në hard disk. Kujtesën kesh mund të gjendet në memorjen RAM ose në hard disk.Cancel button - tast për shfuqizimin e funksionit të zgjedhur. Te numri më i madh i programeve tasti për shfuqizim aktivizohet me shtypjen e tastit Esc.Case sensitive - dallimi i shkronjave të mëdha dhe të vogla. Me shpesh gjatë krahasimit të dy fjalëve apo teksteve.CRT (cathode ray tube) - gypi katodik i ekranit.CPU (C entral P rocessing U nit) - njësi qendrore e procesuimit. Zemër e kompjuterit personal. Udhëheq dhe drejton me të gjitha operacionet për përpunim të të dhënave.Centronics port - portë e kompjuterit në të cilën shpesh lidhet shtypësi.Chanel - kanal. Rrugë në të cilën transmetohet informacioni digjital në kompjuter.Character - shenjë; karakter. Cilado shkronjë, shenjë e interpunksionit, ose ndonjë nga njëqind shenjat tjera që mund të vërehen në ekran, gjegjësisht të cilat mund të shtypen.CPI (character per inch) - numër i shenjave në një inç. Njësi matëse për matjen e dendësisë së shkrimit. Shprehet me numër të shenjave në një inç.Check box - kuti katrore për dialog e cila mund të jetë e kyçur ose e çkyçur, gjegjësisht të jetë e zgjedhur ose jo, ndonjë opcion në kornizën për dialog.Checksum - shumë për kontroll. Shuma e numrave që përdoren për kontrollim të mbledhjes.Click - klik. Shtypje dhe lëshim i tastit të minakut, pa mos e lëvizur.Client - klient. Sistem i cili mund të punojë i pavarur, edhe pse në një masë edhe ky është i varur prej ndonjë sisitemi tjetër. Për kompjuterin që është i lidhur në rrjet kompjuterik shpesh thuhet se është klient.Client-server network - rrjet i tipit klient-server.Clip art - bashkësi e vizatimeve grafike dhe fotografive të shkruara në skedar të veçantë i cili është i arritshëm për përdorim të ndonjë aplikacioni, për shembull, për përpunim të tekstit ose të grafikës.Clipboard - kohësisht, skladim i fshehur për tekst ose fotografi të cilat priten ose kopjohen.Clock speed - shpejtësi e ores. Shpejtësia e punës së procesorit në kompjuter matet me megahercë (MHz) ose me gigahercë (GHz).Sa më e shpejtë është shpejtësia e procesorit, aq më tepër urdhëra mund të kryejë kompjuteri.Clone - klon. Kompjuter i cili paraqet kopje të suksesshme të kompjuterit tjetër të (standardizuar). Më shpesh kjo u dedikohet atyre kompjuterëve të cilët janë kompatibil me kompjuterët e kompanisë IBM.Cod - kod. Diçka që është shkruar me gjuhën kompjuterike, në letër ose në kompjuter.Code page - faqe e koduar. Tabelë e cila tregon se cili karakter i përgjigjet shenjës në ekran dhe me shtypjen e tasterit a përfitohet e njëjta shenjë.CGA (Color Graphics Adapter) -videokartelë e cila është më e vjetëruar.COM port - portë seriale. Më shpesh në kompjuterët ekzistojnë dy porta seriale të shënuara si C0M1 dhe COM2.Command interperter - program i cili i integron dhe i përpunon urdhërat e dhënë në kompjuter. Në sistemin operativ DOS është programi C0MAND.COM, ndërsa në WINDOWS është WIN.INICOBOL (Common Business Orientated Language) - gjuhë progamore nga gjeneratat më të vjetra të cilat përdoren për aplikacione financiare.Communication protocol - përmbledhje e programeve e cila mundëson transmetim dhe këmbim të të dhënave ndërmjet dy ose më tepër kompjuterëve.CD (Compact Disc) - kompakt disk. Medium për memorim të të dhënave digjitale dhe audio. Në kompakt disk mund të vendoset muzikë prej 72 minutave ose të dhëna prej 650 MB.CD ROM (Comapct Disc Read Only Memory) - njësi harduerike për leximin e kompakt disqeve. Me këtë njësi mund vetëm të lexojmë e jo edhe të shlyejmë ose të regjistrojmë të dhëna të reja.COMPAQ (COMPAtibility Quality) - shenjë e prodhimeve cilësore të kompjuterëve desktop dhe laptop.Compiler - kompajler; përkthyes. Program i cili i përkthen disa gjuhë të larta programesh në ndonjë gjuhë makinerike.CompuServe - njëra ndër rrjetat më të mëdha të Internetit në botë. Klientëve të tyre ju ofron këmbim të skedarëve, të të dhënave, të postës elektronike etj.CAD (Computer Aided Design) - shfrytëzim i kompjuterit për krijime të vizatimeve ose për projektime të ndonjë objekti ose sistemi. Programet më të njohura nga kjo sferë janë Auto Cad, Auto Sketch, Design CAD, Lab View etj.CAM (Computer Aided Manifacture) - prodhim me ndihmën e kompjuterit.CASE (Computer Aided Software Engineering) - vegël softuerike për programerët. Shfrytëzohen për planifikim, analizim si dhe projektim të dokumentacionit në softuerin kompjuterik.Computer analyst - analitik kompjuteristik. Person i cili i definon problemet dhe saktësisht i pëcakton hapat për zgjidhjen e tyre me anë të kompjuterit.Configuration - konfiguracion. Mënyrë e lidhshmërisë së kompjuterit me njësitë tjera periferike në një sistem të përbashkët.Controller - vegël teknike e cila i mundëson veglës tjetër të komunikojë me kompjuterin.Conversion - konverzion. Proces i transformimit të të dhënave (tekst, grafik) nga një format në tjetër.Cooki file - skedar në të cilin ruhen skedarët e shfrytëzuar (cookies). Zakonisht gjendet në emërtuesin bashk me fletëkërkuesin (shembull në emërtuesin Internet Explorer).Corel DRAW- Pako programore e dedikuar për vizatim dhe punim me fotografi.Corrupted file - skedar i dëmtuar. Dëmtimi mund të jetë për shkak të ektorëve të diskut që nuk janë në rregull, prishjes fizike ose gabimeve të shkaktuara nga programi.Crash - gjendje kur kompjuteri bie prej funksionimit të tij dhe më tutje nuk mund të përdoret. Pas kësaj kompjuteri zakonisht përseri startohet.Current drive - disk me të cilin shfrytëzuesi punon momentalisht.Cursor - kursori. Tregues i pozicionimit. Vijë vertikale e lëvizshme që dridhet dhe vezullon e që paraqitet në ekran si indikator vizuel e cila mund të dislokohet edhe vertikalisht edhe horizontalisht me anë të urdhërave prej tastierës.Cyberphobia - kiberfobia. Frikë nga kompjuteri.CRC (Cyclic Redundancy Check) - metodë e testimit për të dhënat dalëse nga disku për shkak të sigurisë prej gabimeve.DData - të dhënat. Nocion i përgjithshëm për numrat, simbolet dhe madhësitë analoge të cilat shfrytëzohen si madhësi dalëse për përpunimin e kompjuterit.Database - baza e të dhënave. Bashkësi e të dhënave të lidhura ndërmjet vete dhe të organizuara paraprakisht. Programet më të njohura për udhëheqjen e bazave të të dhënave janë: Oracle, MS SQL Server, Informix, Sybase etj.Data security - mbrojtje e të dhënave nga ndërhyrjet e qëllimta ose të rastësishme nga njerëz jo të autorizuar.Data type - tip i të dhënave. Mund të jenë: tekstuale, numerike, logjike, dhe të dhëna të datave.Dead lock - ndërprerje; bllokim. Situatë kur ndonjë program nuk mund të realizohet në kompjuter, për shkak se e pret rastin që faktikisht kurrë nuk do të ndodh.Debug - testim i programit të kompjuterit me korrigjim të gabimeve të paraqitura në te.Default value - ndonjë vlerë që nënkuptohet. Vlerë që programi automatikisht e zgjedh po qe se shfrytëzuesi nuk jep ndonjë vlerë tjetër. Për shembull ngjyrat që i jep WIND0WS-i janë default vetëm po qe se shfrytëzuesi nuk i përdor.Defragmentation - defragmentim. Proces i bashkangjitjes i të dhënave të një programi në disk, që të mund të shpejtohet puna e tij. Është e preferueshme që defragmenting të bëhet një herë në javë, për të shpejtuar punën e diskut.Density - dendësi. Njësi matëse për numrin e të dhënave të cilat mund të shkruhen në ndonjë medium (disketë, shirit magnetik etj).Decsending sort - renditje me radhitje të kundërt.Desktop - sipërfaqja aktive e ekranit gjatë punës me Windows, e cila përmban dritare dhe ikona.Desktop computer - kompjuter i cili pozicionohet horizontalisht në tavolinën punës.DTP (Desktop Publishing) - Pako e softuerit me të cilën kompjuteri mund të përdoret për disenj të dokumenteve, duke përfshirë fotografi, tekst dhe kontroll të pamjes së dokumenteve dhe shtypjen e tyre.Destination file - skedar që pranon.Device - vegël, mjet, përbërje, njësi. Nocion i përgjithshëm i cili shfrytëzohet për të identifikuar ndonjë komponentë të kompjuterit (disk, tastaturë, minak, etj).Device driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit të komunikojë me njësitë periferike.DAT (Digital Audio Tape) - shirit magnetik në të cilin memorizohen të dhënat me sasi shumë të mëdha.DVD (Digital Video Disk) - teknologji e harduerit e cila mundëson shiqimin e filmave, spoteve muzikore etj.DMA (Direct Memory Access) - proces i transmetimit të një sasie të madhe të të dhënave ndërmjet diskut dhe kujtesës punuese të kompjuterit.DirectX - varg i programeve standarde për aplikacione të Microsfti-t, i dedikuar për lojra dhe aplikacione multimediale.Disk controller - kartelë e cila e lidh kompjuterin me diskun; zakonisht gjendet në pjesën e poshtme të diskut.Disk drive - njësi fizike e cila e pranon dhe e kthen diskun magnetik dhe mundëson lexim dhe shkrim të të dhënave.DOS (Disk Operating System) - njëri ndër sistemet më të njohura operative i cili është shumë përfshirës dhe shfrytëzohet nga kompjuterët personal. I prodhuar nga kompania Microsft në vitin 1982.Domain - grup i kompjuterëve emrat e të cilëve e ndajnë të njëjtën prapashtesë. Shembull: com (firmë komerciale), org (organizatë pa përfitim), gov (qeveri), edu (institucion arsimor), net (provajder i Internetit). Njësoj ekzistojnë edhe prapashtesa të cilat i identifikojnë shtetet p.sh. mk prapashtesë për Maqedoninë.Dpi (dots per inch) - pika në inç. Njësi për matjen e rezolutës së shtypjes në shtypës. Rezoluta te shtypësit amë sillet rreth 300 dpi, ndërsa te shtypësit lezër arrin deri në 1200 dpi.Double click - klikim; shtypje e dyfishtë. Klikim i shpejtë dhe lëshim i tastit të minakut dy here pa lëvizjen e minakut ndërmjet dy klikimeve.Double precision - precizitet i dyfishtë. Teknikë me të cilën paraqiten numrat me gjatësi të dyfishuar.Download - kopjim i ndonjë programi ose skedari prej ndonjë kompjuteri kryesor në kompjuterin personal.Draft quality - kualitet i shtypit, i cili është i lexueshëm, por nuk duket aq mirë për përdorim që ai dokument të botohet në ndonjë revistë ose libër. Zakonisht shfrytëzohet për nxjerrjen e kopjeve që të shkojë në korrekturë.Drag-and-drop - tërheqje dhe lëshim i tastit të minakut.Drop-down meni - Lista e urdhërave të menysë së aktivizuar, të radhitura njëra pas tjetrës.DLL (Dynamic Link Library) - grup e funksioneve të cilat shfrytëzohen gjatë programimit në Windows.EEPROM (E lectrically P rogrammable R ead O nly M emory) - çip memorizues përmbajtja e të cilit nuk mund të ndryshohet.E-mail (electronic mail) - postë elektronike. Njëri nga shërbimet më të njohura të Internetit me të cilin porositë dërgohen prej një kompjuteri në kompjuter tjetër.Embedded object - objekt i ndërvënë.EMM386.EXE - program i cili mundëson vendosjen e drajverave dhe programeve në hapësirën e lartë të memories.Emulator - emulator. Program cili i mundëson kompjuterit të zbatojë programe të shkruara për kompjuter tjetër.Encryption - shifrim. Kodim i porosisë me çka nuk mundësohet hyrje e palejuar deri te ajo.EOF (end of file) - fund i skedarit. Shenjë për fundin e skedarit, e cila shfrytëzohet si indikator se këtu kryhen të dhënat.Ethernet - rrjet lokal kompjuterik i konstruktuar prej llojit të kabllove me mundësi të bartjes deri më 10 Mbit/sec.Event - rast; paraqitje. Moment kur paraqitet ndryshimi specifik i ndonjë gjendjeje.Exchange - këmbim i informatave ndërmjet dy lokacioneve.Exchengeable disk - disk transmetues. Tip i diskut i cili montohet në shtëpizë të posaçme dhe është i transmetueshëm.Executable file - program zbatues. Skedar i cili mund të aplikohet në kompjuter.Expression - shprehje matematikore ose logjike e shkruar në gjuhën programoreEBCDIC (Extended Binary Decimal Interchange Code) - kod i cili i përdorë tetë shifra binare të krijuara nga IBM, ndërsa i paraqet shenjat (shkronjat, numrat etj.) nga kompjuteri i cili i proceson.External modem - modem i jashtëm. Modem në kuti të veçantë, kabllo dhe mbushës i cili më së shpeshti aktivizohet në portën seriale të kompjuterit.Extranet - intranet i cili u është lënë në disponim klientëve dhe blerësve të jashtëm me qëllim që t'i shohin të dhënat. Më shpesh ata janë të siguruara me shifra që të ruhet siguria e blerësve.FFan ventilator - ventilator i cili mundëson cirkulimin e ajrit nëpërmjet pjesëve kompjuterike dhe e pamundëson nxehjen e tyre.Fatal error - gabim në programin kompjuterik i cili e ndalon funksionimin e tij.Fault tolerance - tolerim i gabimeve. Aftësi e ndonjë sisitemi që ta vazhdojë funksionimin normal edhe pse ekziston problem në harduer ose softuer.Fax modem - faks modem. Modem i aftësuar të pranojë dhe të dërgojë fakse. Në këtë rast fakset janë elektronike.Fiber optics - fije optike. Mundëson shpejtësi të madhe të bartjes së të dhënave në rrjetat kompjuterike.File - skedar; fajll; datotekë. Pa marrë parasysh çfarë informate, të grumbulluar dhe të inçizuar nën një emër. Skedari mund të përmban tekst, grafikon, program etj.FAT (File Allocation Table) - tabelë e cila shërben për renditjen e skedarëve e cila gjendet në fillim të diskut dhe përmban informata për ata pjesë të diskut të cilat shfrytëzohen, pjesë të diskut të cilat nuk shfrytëzohen dhe ato të cilat nuk mund të shfrytëzohen për shkak të dëmtimit të blloqeve në disk.File control system - program i cili udhëheq me bartjen e të dhënave nga ciladoqoftë pajisje deri në ndonjë pajisje tjetër.File locking - përmbyllje e skedarit. Ndalesë që më tepër se një shfrytëzues ta ndërrojë përmbajtjen e skedarit.File protection - mbrojtje e skedarit. Komandë e kompjuterit e cila e ndalon shkruarjen dhe fshirjen e të dhënave në skedar, por e lejon leximin e tyre.Firewall - sistem rrjetor për sigurim i cili ndihmon në ndërprerjen e hyrjes së paautorizuar në sistemin kompjuterik; thjesht ky është kompjuter i lidhur në Internet dhe me të cilin zhvillohet i gjith komunikimi në Internet.Floppy disk - disk i butë, disketëFooter - tekst i cili paraqitet në pjesën e poshtme në secilën faqe.FF (Form Feed) - urdhër i cili shfrytëzohet i që ta lëviz letrën në printer në faqe të re. Zakonisht në tabelën kontrolluese të printerit gjendet një tast i cili mundëson kryerjen e funksionit përkatës.FORTRAN (FORmula TRANslation) - gjuhë programore e krijuar në kompaninë IBM e cila shfrytëzohej për programimin e aplikacioneve tekniko shkencore.Freeware - programe pa pagesë, por të mbrojtura me ligj për autorizimFAQ (Frequently Asked Question) - pyetje ose lista me pyetje dhe përgjigje të cilat janë shumë të shpeshta dhe shumë shfrytëzues ballafaqohen me këto të dhëna. Këto lista janë shumë frytdhënëse për shkak të këmbimit të informatave.GGIGO (Garbage In, Garbage Out) - princip në të cilën po qe se hyjnë të dhëna jokor-rekte dhe jovalide në kompjuter, ai do të japë rezultate jokorrekte dhe të pakuptimta.GUI (graphical user interface) - interfejs grafik i shfrytëzuar për sisteme operative. Komunikimi ndërmjet shfrytëzuesit dhe programit zhviliohet me anë të shfrytëzimit të ikonave, dritareve dhe të ngjashme. Një shembull për një iterfejs të tillë që e shfrytëzojmë është Windows-i.Guru - Njeri me kapacitet të lartë i cili dëshiron t'u ndihmojë të tjerëve në zgjedhjen e problemeve të tyre.HHacker - haker. Person për të cilin kompjuteri është hobi. Sot shumë njerëz termin haker e identifikojnë me person i cili në mënyrë të paligjshme hy në kompjuter të huaj.Halt - ndalesë. Ndalje e realizimit të operacioneve të renditura në programet kompjuterike.Hand-held computer - kompjuter i vogël që mund të mbahet edhe në dorë.Hang - rri varur. Mosfunksionim i kompjuterit. Kur kompjuteri rinë varur, i ekrani duket normal, por çfarëdo pune tjetër është e pamundur të futet në funksion.Hard copy - rezultatet e shtypura në letër.Hardware - hardueri, gjërat fizike apo të prekshme të kompjuterit.Help - ndihmë. Funksion i cili është i pranishëm në shumë programe, i cili shërben si ndihmë e shfrytëzuesit për përdorimin e programit.Hertz (Hz) - herc. Cikël në sekondë me të cilin matet shpejtësia e procesorit në kompjuter.HEX (Hexadecimal) - Sisitem numëror në matematik, në të cilin si bazë e numërimit është numri 16. Për shfaqjen e numrave përdoren shifrat 0-9 dhe shkronjat A-F. Është shumë i qëlluar për përdorimin e kalkulimeve kompjuterike.Hidden file - skedar i fshehur. Skedar i cili përmban atribute të cilat nuk lejojnë që emri i skedarit të kopjohet, të fshihet ose të shfletohet.High tech - teknologji e lartëHost computer - kompjuter kryesor me të cilin lidhen kompjuterët tjerë.Hot key - tast ose kombinim i tasteve i cili zbaton instruksion të përcaktuar pa marrë parasysh se çka punon procesori në momentin e dhënë.HTML (Hyper Text Markup Language) - format hipertekstual për punë me dokumente. Shërben për krijimin e dokumenteve WEB në internet.Hub - hab. Paisje në të cilën kyçen kompjuterët të cilët janë të lidhur në rrjet.Hyphenation - ndarje e fjalëveIIllegal - jolegal. Parametra hyrëse të cilët janë të papranuara, për shkak se nuk i përmbushin specifikacionet e vendosura në programe.Image processing - përpunim i grafikonëveImaging - proces i shkrimit të grafikës në ndonjë medium, për shembull në shirit.Implementation - implementim. Instalim i sitemit kompjuterik.Infrared - teknologji e cila shfrytëzon ndriçimin për lidhjen të kompjuterëve pa kabëll.Initialization - inicializim. Operacion për formatim të diskut ose disketës, si dhe përgatitje për shkruarjen dhe përdorimin e të dhënave.Ink-jet printer - shtypës pështyes që hedh ngjyrën në letër.Input data - të dhënat hyrëse.Insert mod - rregull për futjen e të dhënave.Install - instalim, futja fillestare e ndonjë programi në kompjuter.Instruction - instruksion. Urdhër i destinuar për mikroprocesorin.Integer - numër i plotë pa presje decimaleLLine printer - shtypës i cili shtyp përnjëherë një rresht tekst.Link- lidhje; lidhshmëri.Load - mbushje, futje e programit në memorje.LAN (Local Area Network) - rrjet lokal në kuadër të një hapësire ose ndërtese. Lidhje e dy ose më tepër kompjuterëve me kabllo me qëllim të këmbimit të informatave.Local printer - shtypës i cili është i lidhur drejtpërdrejt me një stacion punues, i cili nuk është në disponim të shfrytëzuesve tjerë të rrjetit.Login - Paraqitje në kompjuter. Në këtë rast kompjuteri kërkon nga shfrytëzuesi që të identifikohet me emrin dhe shifrën.Logoff- çlajmërim. Largim nga puna me kompjuter.Loop - cikël. Renditje të instruksioneve kompjuterike të cilat praktikohen me anë të përsëritjeve, gjersa nuk përmbushet ndonjë kusht.MMachine code - kod makine. Përmbledhje e instruksioneve kompjuterike në ndonjë kompjuter të posaçëm i cili niund ta kryejë urdhërin.Macro - makro. Serial i urdhërave të cilat kryhen me shtypjen e një tasti ose me ndonjë urdhër. Në të shumtën e rasteve i shkruan vetë shfrytëzuesi për ta lehtësuar punën gjatë përsëritjeve të një morie urdhërash.Mailbox - sandëku postar.Main program - pjesë kryesore e programit e cila i kontrollon nënprogramet.Mass storage - pajisje në të cilën mund të vendoset një numër i madh i të dhënave.Medium - medium. Bartës i të dhënave, shpesh mendohet në disketë, CD-ROM dhe të ngjashme.MMU (Memory Management Unit) - pajisje e cila udhëheq kujtesën.Merge - bashkim, kombinim i dy ose më tepër skedarëve.Message - porosi nga kompjuteri e cila informon për diçka.MIDI file - skedarë me përshkrime muzikore.MIPS (Million Instruction Per Second) -milion instuksione në sekondë. Njësi matëse për shpejtësinë me të cilën procesori i kryen instruksionet. Për shembull, procesori Pentium i cili punon në 100 MHz kryen 100 milionë instruksione në sekondë, pra 100 MIPS-a.Millisecond (ms) - milisekondë. Kohë e barabartë me pjesën e njëmijtë të sekondës. Shfrytëzohet për shprehjen e shpejtësisë te hard disqet.Mode - regjim i punës; mënyrë e punës. Njëra nga gjendjet alternative të punës së kompjuterit.MODEM (MOdulator/DEModulator) - modem. Regullator i cili të dhënat e dërguara i shndërron në sinjal telefonik, të qëlluara për lidhje të drejtpërdrejtë telefonike.Motherboard - pllaka amë e kompjuterit në të cilën janë të lidhura të gjitha elementet e harduerit.Multimedia - kombinim i tekstit me fotografi dhe zë, videoanimacion.MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) - standard për bashkangjitjen e skedarëve në porositë elektronike.Multitasking - aftësi e sistemit operativ që njëkohësisht të ushtrojë më shumë programe.NNetwork - rrjet i kompjuterit.NetWare - sistem operativ rrjetor i shpikur nga kompania Novell.Network adapter - adapter i rrjetit. Kartelë e cila instalohet në kompjuter përmes të cilës ai lidhet në rrjet.Network administrator - njeriu i cili e mbikëqyrë punën e rrjetit kompjuterik dhe që udhëheqë me të.Network protocol - protokoll rrjetor. Bashkësi e standardeve kompjuterike në një rrjet.Node - nyje, pika ngjitëse në rrjein kompjuterikNon-interlaced - sa i përket disa monitorëve te të cilët topi elektronik pas një kohe e kalon ekranin pa mos lëshuar asnjë vijë.Notebook computer - kompjuter i vogël me format sa një faqe e letrës.Numeric keypad - tastierë numerike.OOLE (Object Linking and Embedding) -mënyrë e këmbimit të informatave ndërmjet dy skedarëve me aplikim të njëjtë ose të ndryshëm në Windows.Off-line - i çkyçurOn-line - i kyçurODBC (Open Data Base Connectivity) - standard i cili mundëson hyrje në sisteme të ndryshme të bazave të të dhënave.Operating System - sistem operativ. Softuer i cili është lidhje ndërmjet shfrytëzuesit dhe kompjuterit.Optical cable - kabëll optik për lidhje rrjetore të kompjuterëve me të cilin arihet shpejtësi e madhe në përcjelljen e të dhënave.OCR (Optical Character Recognition) - njohje e simboleve optike. Program i cili identifikon shenjat e shkruara dhe ato të shtypura dhe pastaj krijon skedar tekstual.OEM (Original Equipment Manifacturer) - prodhues i komponenteve të ndryshëm, të cilët pastaj lidhen me klientin, e emri i tij figuron në kompjuter.Overflow - tejkalim. Gjendje e cila paraqitet si rezultat i operacionit aritmetik; e tejkalon kapacitetin e kujtesës për ruajtjen e rezultatit.Overload - ngarkim i tepërt. Ngarkim më i j madh sesa pajisja; mund ta mban atë për të cilën është konstruktuar.Overstrike - nënvizim.Overtype - shkrim përmbi tekst.Overwrite - mbulim i informatës e cila më parë ka qenë në atë vend.PPage break - ndërprerje e faqes. Vend ku mbaron një faqe dhe fillon faqja tjetër.Page layout - pamje e faqesPpm (pages per minute) - faqe në minute. Njësi matëse e shpejtësisë së shtypësit gjatë shtypjes.Pagination - operacion automatik te programet për përpunimin e tekstit, i cili shërben për renditjen e tekstit nëpër faqe me numerimin e tyre.Palmtop computer - kompjuter i vogël i cili mund të mbahet në një dorë.PASCAL - Paskali. Gjuhë kompjuterike.Password - Fjalë e fshehur e cila përdoret për hyrje në sistemin kompjuterik.Patch - arnim. Ndryshim i kodit programor, i cili zakonisht bëhet pas mbarimit të softuerit me qëllim që të përmirësohen disa gabime.Path name - emri i datotekës së bashku me rrugën me të cilën arihet deti tek ajo.Pause - pauzë. Tast ose urdhër i cili përkohësisht e ndërpren punën e ndonjë programi.Peer-to-peer - rrjet lokal ku çdo kompjuter i kyçur është i barabartë. Në rrjet nuk ekziston server.Peripheral device - pajisje e harduerit e cila kyçet në kompjuter.Permanent SWAP file - skedar i përhershëm në Windows me të cilin shtresohen të dhënat dhe instruksionet programore kur nuk mund të vendosen në kujtesën RAM.PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association) - komitet i cili krijoj standarde për memorje me kapacitet më të madh e aplikuar te kompjuterët laptop.PIXEL (Picture Element) - Element më i vogël i monitorit kompjuterik i cili mundë të kontroliohet. Sa më i madh të jetë numri i pikselave, aq më e mirë është rezoluta.Pirate - person i cili merret me formën ilegale të kopjimit të softuerave.Plasma display - teknologji e përdorur për konstruimin e ekranit te kompjuterët laptop.Plotter - vizatues. Pajisje e cila shërben për vizatimin e rezultateve të përfituara nga kompjuteri.Plug and play - kyçe dhe puno. Pajisje të cilat kompjuteri automatikisht i detekton dhe i instalon drajverat e nevojshëm në të.Pointer - tregues. Fotografi e vogël në ekran, zakonisht në formë të shigjetës; lëvizjet e saja kontrollohen nëpërmjet minakut.Port - portë; lidhje; hyrje.Portability - përcjellshmëri. Cilësi e programave kompjuterike që të mund të adaptohen në lloj-lloj tipash të kompjuterëve.Power supply - furnizues i rrymes te kompjuteri.Print queue - pritje, rend për shtyp.Print server - zakonisht njëri prej kompjuterëve në rrjet i cili dirigjon me të gjitha kërkesat për shtyp dhe me të gjithë shtypësit që janë të lidhura në rrjet.Printer driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit që të punojë me shtypësin.Procedure - rradhitje e instruksioneve kompjuterike të cilat bashkarisht veprojnë për një nevojë dhe detyrë të caktuar.Processing - përpunim i të dhënave.Programming language - gjuhë programore me të cilën programeri e shkruan programin kompjuterik.Prompt - shenjë për thirrje; shërben për shkruarjen e urdhërave.Purge - shlyerje pas së cilës të dhënat e shlyera nuk mund të kthehen më.QQuery - pyetje. Instruksion kompjuterik i cili i parashtron pyejte bazës së të dhënave.Quit - ndalje. Urdhër me të cilën para kohe ndalet ekzekutimi i programit.QWERTY - tastier në të cilën rreshti më i lartë i saj fillon me shkronjat Q, W, E, R, T, Y. Ekzistojnë edhe lloje tjera të tastierëve si per shembull QWERTZ.RRadio button - radio sustë. Mund të zgjedhim vetëm një sustë të këtij lloji në program.RAM (Random Access Memory) - kujtesa kryesore kompjuterike në të cilën janë të vendosura të dhënat të cilat përpunohen.Read-only - vetëm lexim. Të dhënat mund të lexohen, por jo edhe të ndryshohen.ROM (Read Only Memory) - kujtesa e pashlyeshme nga e cila mund të lexohen të dhënat.RTC (Real Time Clock) - Çip kompjuterik i cili ka funksion të orës që ta informojë kompjuterin për kohën e saktë, datën dhe vitin.Reboot - përsëri startim të kompjuterit, zakonisht për shkak të rënies së sistemit.Record - grup i të dhënave të cilat i takojnë një grupacioni. Për shembull, emri i ndonjërit, mbiemri, adresa dhe numri i telefonit.Recover - kthim në gjendjen normale të punës pas paraqitjes së gabimit në sistem.RAID (Redundant Array of Inexpensive Drives) - kombinim i më shumë disqeve me qëllim që të rritet siguria e të dhënave nga ndonjë humbje e paparashikuar.Refresh rate - shpejtësi për freski. Numër maksimal i fotografive që mund të shfaqen në ndonjë monitor për një sekondë. Paraqitet me herc.RDBMS (Relational Data Base Management System) - sistem për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Remote computer - kompjuter i larguar.Remote control program - program me komandim prej së largu.Repeat delay - koha e nevojshme që të shtypet një tast e që të paraqitet karakteri i cli përgatitet që të dale në ekran.Reset button - sustë për resetim. Sustë në pjesën e përparme të shtëpizës së kompjuterit e cila shërben për vënien e sistemit në gjendjen fillestare të saj.Resolution - qartësi e përshkruarjes në ekran apo në shtypës.Response time - kohë për përgjigje nga ana e kompjuterit për ndonjë kërkesë përkatëse.Restart - startim i përsëritur i kompjuterit.Retreive - gjetje dhe ndarje në veçanti e ndonjë informate të përcaktuar.Retry - orvatje e sërishme për të kryer ndonjë instruksion të programit.Ring network - rrjet unazor.RJ-45 - konektor i cili i ngjan lidhjes telefonike, por ka 8 tela në vend që të ketë 4.Root directory - direktoriumi kryesor i një disku.Router - udhërëfyes. Pajisje rrjetore e cila i dërgon të dhënat në rrjet duke e zgjedhur rrugën më të mirë.SSafe mode - gjendje në të cilën startohet Windows-i kur paraqitet ndonjë konflikt në harduer.Save - shkrim i të dhënave në disk, ku nuk mund të humben pas mbylljes së kompjuterit.Scanner - skener. Mjet i cili në mënyrë optike lexon ndonjë dokument dhe e shndërron në skedar grafiko-digjital.Screen - ekran.Scroll - lëvizje e tekstit lart-poshtë.Search engine - program për kërkimin e të dhënave. Makina më të njohura për kërkim në internet janë: Yahoo, Altavista, Google etj.Server - kompjuter në rrjet i cili disa nga resurset e veta i vë në disponim të ndonjë kompjuteri tjetër.Session - koha në të cilën një shfrytëzues e kalon në rrjet.Set up - një sistem të vihet në gjendje pune.Shared file - skedar i përbashkët.Shut down - kryerje e punës së një sistemi operativ të kompjuterit ose çkyçje e kompjuterit.SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - protokoll i cili shfrytëzohet për udhëheqjen e këmbimit të postës elektronike ndërmjet dy kompjuterëve.Slave - i nënshtruar. Kompjuter i cili është i kontrolluar nga një kompjuter tjetër.Software - të gjitha programet të cilat mund të shfrytëzohen në një kompjuter.Software development tool - vegla për zhvillimin e programeve.Sort - renditje e të dhënave me radhitje të re.Sound card - kartë për zërim.Storage - kujtesë.String - varg i shenjave.SQL (Structured Query Language) - pako e programeve për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Switch - ndërprerës.System software - softuer sistemor (p.sh. MS-DOS, Windows etj).English-Albanian dictionary > Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
См. также в других словарях:
Power Mac G5 — Infobox Computer name = Power Mac G5 developer = Apple Computer, Inc. type = Desktop photo = caption = Apple Power Mac G5 first release date = June 24, 2003 discontinuation date = August 7, 2006 processor = Single or dual PowerPC G5, 1.6 2.7 GHz… … Wikipedia
Ambush Bug — For the insect, see Phymatinae. Ambush Bug Ambush Bug on the cover of Action Comics #565, along with Superman, Batman, and Wonder Woman (known as the Big Three of DC Comics) … Wikipedia
Villains in Power Rangers in Space — The fictional villains of the Power Rangers universe that appeared in the television series Power Rangers in Space are aliens, and members of an alliance under the command of Dark Specter. This included many villains from previous seasons of… … Wikipedia
List of Power Rangers in Space monsters — This guide covers the monsters that have appeared in Power Rangers in Space . To make a monster grow, on Astronema s command, laser beams called Sattelasers would be fired onto the monster to make them grow big.List of Monstersphinx Ship* First… … Wikipedia
Tak and the Power of Juju (TV series) — This article is about the 2007 TV series. For other uses, see Tak and the Power of Juju. Tak and the Power of Juju Genre Adventure Comedy … Wikipedia
Bed bug infestation — Bed bug bites Classification and external resources Typical bed bug bites. DiseasesDB 31777 … Wikipedia
GT-Power — is a bulletin board system (BBS) and dial up telecommunications/terminal application for MS DOS. It was first introduced in the 1980s by P M Software, founded by Paul Meiners. GT Power can be used both to host a BBS as well as to connect to other … Wikipedia
Mighty Morphin Power Rangers (re-version) — Mighty Morphin Power Rangers or simply Power Rangers Country of origin … Wikipedia
TRS-80 Model 100 line — Infobox computer Name = TRS 80 Model 100 Photo = Type = portable computer Developer = Kyocera, Tandy, Microsoft Released = 1983 Discontinued = Processor = Intel 80C85 @ 2.4 MHz Memory = 8 KB 32 KB (supported) OS = Custom dedicated runtime in… … Wikipedia
White line — White White (hw[imac]t), a. [Compar. {Whiter} (hw[imac]t [ e]r); superl. {Whitest}.] [OE. whit, AS. hw[imac]t; akin to OFries. and OS. hw[=i]t, D. wit, G. weiss, OHG. w[=i]z, hw[=i]z, Icel. hv[=i]tr, Sw. hvit, Dan. hvid, Goth. hweits, Lith.… … The Collaborative International Dictionary of English
Very High Bitrate Digital Subscriber Line — VDSL or VHDSL (Very High Bitrate DSL) [ [http://www.kpn.com/artikel.htm?contentid=2895 KPN KPN starts VDSL trials] ] is a DSL technology providing faster data transmission over a single flat untwisted or twisted pair of copper wires. These fast… … Wikipedia
